W przypadku zaistnienia zbiegu tytułów ubezpieczeń – umowy o pracę oraz kontraktu menedżerskiego wykonywanego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej – istotna jest wysokość podstawy wymiaru składek społecznych z tytułu stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca. Jeśli jest ona równa lub wyższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę, wówczas składki społeczne są obowiązkowe tylko od umowy o pracę. W przeciwnym razie, obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym powinny być objęte oba tytuły czyli kontrakt menedżerski i umowa o pracę.
Warte podkreślenia jest również to, że w sytuacji gdy osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą uzyskuje w jej ramach przychody z tytułu kontraktu menedżerskiego, które kwalifikowane są jako pochodzące z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej (źródło uzyskania przychodu określone w art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) to podlega ona z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym jako osoba prowadząca działalność gospodarczą. Kontrakt menedżerski nie stanowi wówczas tytułu podlegania ww. ubezpieczeniom.
Interpretacja ZUS
Gdańsk, dnia 10 października 2016 r.
DI/100000/43/891/2016
DECYZJA NR 393
Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t. j.: Dz. U. z 2015 r., poz. 584 ze zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t. j. Dz. U. z 2016 r., poz.963), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (…) z siedzibą w (…) z dnia 9 sierpnia 2016 r., złożonym w dniu 12 sierpnia 2016 r., dotyczącym braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu kontraktu menedżerskiego za osobę jednocześnie zatrudnioną na podstawie umowy o pracę.
UZASADNIENIE
Dnia 12 sierpnia 2016 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 9 sierpnia 2016 r. złożony przez przedsiębiorcę (…) z siedzibą w (…), o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 9 września 2016 r., doręczonym w dniu 16 września 2016 r.
Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, iż zatrudnia na podstawie umowy o pracę pracownika (wiceprezesa zarządu), który jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę także w Ponadto pracownik prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą.
Dalej wnioskodawca zaznacza, że wkrótce pracownik będzie zatrudniony na podstawie umowy o pracę jedynie w (…) z co najmniej minimalnym wynagrodzeniem za pracę. Poza tym w dalszym ciągu będzie prowadzić pozarolniczą działalność gospodarczą, z której nie będzie deklarowana podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne oraz rentowe, a jedynie na ubezpieczenie zdrowotne, ponieważ podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ze stosunku pracy jest wyższa niż minimalne wynagrodzenie za pracę.
Przedsiębiorca podkreśla, że ponadto pracownik będzie osiągać przychody z tytułu kontraktu menedżerskiego zawartego z wnioskodawcą, które będą kwalifikowane jako pochodzące z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Z pozarolniczej działalności gospodarczej będą osiągane także inne przychody poza tymi, pochodzącymi z kontraktu menedżerskiego. Z tytułu kontraktu menedżerskiego zawartego w ramach działalności gospodarczej pracownik będzie uzyskiwał wynagrodzenie w kwocie wyższej od obowiązującej najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.
Przedsiębiorca we własnym stanowisku w sprawie wskazuje, że zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.) oraz art. 82 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r. poz. 581 ze zm.) z tytułu kontraktu menedżerskiego pracownik nie będzie podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, więc wnioskodawca z tytułu kontraktu menedżerskiego będzie odprowadzać składki jedynie na ubezpieczenie zdrowotne.
Uzupełniając wniosek pismem z dnia 9 września 2016 r., doręczonym w dniu 16 września 2016 r. wnioskodawca wskazał, że jego intencją jest uzyskanie rozstrzygnięcia w indywidualnej sprawie — co do obowiązku opłacania składek przez spółkę w związku z zawarciem z wiceprezesem zarządu kontraktu menedżerskiego.
Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:
Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.
Zgodnie natomiast z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.
Wskazać przy tym należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego.
Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego zawartego w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga, iż procedując nad wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego. Wydając pisemną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawcę oświadczenia, którymi jest związany.
Zwrócić należy w związku z tym uwagę, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Powyższe wynika z faktu braku możliwości negowania przez Zakład okoliczności i stwierdzeń podanych przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w zakresie opisu stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu (np. w toku czynności kontrolnych) ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez wnioskodawcę, obciąża więc jedynie przedsiębiorcę.
Stanowisko przedsiębiorcy zawarte we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w przedmiocie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu kontraktu menedżerskiego zawartego z osobą zatrudnioną jednocześnie na podstawie umowy o pracy uznać należy za prawidłowe.
W tym miejscu należy wskazać, że obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlega osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowane zostały w ustawie z dnia 13 października 1998 r. a systemie ubezpieczeń społecznych.
W art. 6 ust. 1 tej ustawy ustawodawca wskazał katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1, 4 i 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są m.in. pracownikami, osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby prowadzące pozarolniczą działalność.
Natomiast zgodnie z art. 8 ust.6 pkt 1 ustawy za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.
Z kolei co do zasady umowa o zarządzanie spółką (kontrakt menedżerski) jest w istocie umową nienazwaną o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia. Osoba zarządzająca z tytułu wykonywania kontraktu menedżerskiego stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz art. 12 ust. 3 w związku z art. 13 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – w okresie od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia wykonywania zarządu do dnia jej rozwiązania lub wygaśnięcia, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz ubezpieczeniu wypadkowemu. Ubezpieczenie chorobowe jest dla tej osoby dobrowolne, o czym stanowi art. 11 ust.2 wskazanej ustawy.
W tym miejscu należy dodać, że w sytuacji gdy osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą uzyskuje w jej ramach przychody z tytułu kontraktu menedżerskiego, które kwalifikowane są jako pochodzące z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej (źródło uzyskania przychodu określone w art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) to podlega z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym jako osoba prowadząca działalność gospodarczą. Kontrakt menedżerski nie stanowi tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym.
W myśl postanowień art. 9 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w sytuacji równoczesnego prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej lub wykonywania współpracy bądź wykonywania umowy zlecenia oraz pracy na podstawie umowy o pracę, osoba taka podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym zasadniczo jedynie z tytułu stosunku pracy.
Należy jednak mieć na względzie, że powyższa zasada obowiązuje zgodnie z art. 9 ust. 1 a wskazanej powyżej ustawy wówczas, gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu zatrudnienia w ramach umowy o pracę, w przeliczeniu na okres miesiąca, przedstawia kwotę równą bądź wyższą od najniższego wynagrodzenia. Zasada ta doznaje więc ograniczenia w przypadku, gdyby podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, uległa obniżeniu poniżej poziomu wysokości najniższego wynagrodzenia ustalonego na podstawie odrębnych przepisów dla danego roku. W takim przypadku ubezpieczony musiałby podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z obu tytułów.
Powyższe oznacza, iż w sytuacji zaistnienia zbiegu tytułów ubezpieczeń – stosunku pracy oraz prowadzenia działalności gospodarczej – istotne jest, czy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa, równa, czy wyższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego na podstawie odrębnych przepisów.
W tym miejscu należy wskazać, że Zakład jest związany oświadczeniem przedsiębiorcy wskazującym na to, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy o pracę, osoby o której traktuje wniosek w przeliczeniu na okres miesiąca wynosi co najmniej kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Powyższe pozwala stanowisko wnioskodawcy zaprezentowane w przedmiotowym wniosku wskazujące na brak obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu kontraktu menedżerskiego za osobę zatrudnioną jednocześnie na podstawie umowy o pracę uznać za prawidłowe.
Równocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, iż niniejsza decyzja nie odnosi się do kwestii podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, gdyż organ rentowy nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie podlegania temu ubezpieczeniu, ponieważ ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie, na co wskazuje treść ww. art.83 d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W związku z czym w oparciu o art. 66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego organ zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do właściwego miejscowo Dyrektora Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Takie podania złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.
POUCZENIE
Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.
Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (…)
Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia (…)
źródło: http://www.zus.pl/
